w trybie
  • zdania rozkazujące
    27.03.2003
    27.03.2003
    Dzień dobry!
    Mam problemy ze zdaniami rozkazującymi. Czy zdanie rozkazujące zawsze musi kończyć się wykrzyknikiem? Czy są to zdania rozkazujące: „Uprawiać sport na swieżym powietrzu!”, „Jeść dużo owoców i warzyw!”? Nauczycielka mojej córki poprawiła te zdania na: „Uprawia sport na świeżym powietrzu!”, „Je dużo owoców i warzyw!”. Według mnie powinno być: „Uprawiaj sport na świeżym powietrzu!”, „Jedz dużo owoców i warzyw!”. Które z tych zdań są poprawne?
  • Bezokolicznik
    18.01.2019
    18.01.2019
    Witam. Przeszukałam wiele stron, ale żadna nie dała mi dobrej odpowiedzi. Zastanawia mnie forma można coś zrobić. Na przykład w zdaniu Można to przecież zrobić w paczkomacie. Czy taką frazę nazwalibyśmy bezokolicznikiem? Czy jednak w jakiś sposób da się określić liczbę, tryb, stronę, osobę itp.?

    Dziękuje za pomoc.
  • C-dur i a-moll
    11.10.2011
    11.10.2011
    Jakiego rodzaju są słowa C-dur czy b-moll? Czy poprawnie powinno mówić się ten, ta, a może to C-dur i czy jest to ten, t czy to b-moll? Czy mianem Des-dur czy e-moll można nazywać nie tylko gamę czy tonację, ale także akord? Jeśli tak, to czy te słowa są odmienne? W takich na przykład zdaniach: „Zagraj mi tego Es-dura!” czy „Bez g-molla to nie brzmi tak dobrze” albo „Zagraj mi to samo w C-durze”.
  • Marsz, marsz, Dąbrowski
    18.12.2013
    18.12.2013
    Dzień dobry,
    moja córka jako drugoklasistka nauczyła się niedawno Mazurka Dąbrowskiego. Przy tej okazji, zwróciliśmy uwagę na wyrażenie Marsz, marsz, Dąbrowski. Mam pytanie: jaką częścią mowy jest słowo marsz użyte w refrenie. Wydaje się, że w języku polskim marsz to tylko rzeczownik. Podejrzewam, że autorowi chodziło o czasownik w trybie rozkazującym (z francuskiego: marche, marche!) Czy wobec tego w jęz. polskim można używać wymiennie maszeruj i marsz?
    Pozdrawiam serdecznie
  • mniej typowe zdania warunkowe
    12.11.2014
    12.11.2014
    Chciałbym zapytać, czy błędem jest łączenie w jednym zdaniu dwóch trybów warunkowych, np. jak w zdaniu: „Na kogo chcą zagłosować mieszkańcy Katowic, gdyby doszło do drugiej tury”.
    Bardzo dziękuję
  • rodzaje wypowiedzeń
    19.09.2006
    19.09.2006
    W podręczniku wprowadzony jest podział wypowiedzeń. Dzielą się one na czasownikowe (zdania) i nieczasownikowe. Wśród ostatnich są dwa rodzaje wypowiedzeń: dopuszczające możliwość wprowadzenia orzeczenia czasownikowego (równoważniki zdania) i niedopuszczające możliwości jego wprowadzenia (wykrzyknienia i zawiadomienia). Ta klasyfikacja jest poprawna? Na jakiej podstawie można rozróżnić równoważniki zdań i zawiadomienia, i wykrzyknienia? Proszę o podanie przykładów ww. wypowiedzeń.
  • rzeczowniki niepoliczalne
    28.04.2003
    28.04.2003
    W SJP rzeczownik rozdzielczość nie ma liczby mnogiej. Czy słusznie? Weźmy, na przykład takie zdanie: „Dowolna karta będzie działać w trybie 32-bitowym, przynajmniej w niższych rozdzielczościach”. Można to zastąpić – „(…) w niższej rozdzielczości”, ale to już chyba nie będzie to samo…
  • wypisz, wymaluj
    8.06.2010
    8.06.2010
    Witam serdecznie,
    jaka jest etymologia zwrotu wypisz-wymaluj? Jakie niesie on za soba skojarzenia, konotacje? Jak zastapić ten zwrot w mowie potocznej?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam
  • aklimatyzować
    6.02.2007
    6.02.2007
    Czasownik aklimatyzować ma w WSWO PWN oznaczenie ndk lub dk. Zafrapowało mnie to mocno. Dotychczas wszystkie słowniki notowały tylko ndk, więc pomyślałem, że to może oparcie na tekstach. Jednak ani imiesłowu aklimatyzowawszy, ani innych form (np. aklimatyzował) potencjalnie wyrażających tryb dokonany nie znalazłem w Państwa Korpusie (i w Google też nie). Mamy już przecież dk zaaklimatyzować. Skąd więc informacja tam zawarta?
  • Czy osoba zmarła obchodzi urodziny?

    6.12.2020
    6.12.2020

    Witam,

    Wraz z najlepszą koleżanką sprzeczamy się nieco o następującą kwestię:


    Czy jeśli osoba zmarła a przypada jej data urodzin, to która forma jest poprawna:

    - Osoba X ma dziś urodziny

    - Osoba X miała dziś urodziny

    - Osoba X miałaby dziś urodziny


    Podobnie, jak sprawa ma się w przypadku czasownika "obchodzić":

    - Osoba X obchodzi dziś urodziny

    - Osoba X obchodziła dziś urodziny

    - Osoba X obchodziłaby dziś urodziny

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego